باشگاه خبرنگاران جوان «پارسی گویان» و معرفی آثار ایرانی در گستره جهان امروز
دنیای زبان، دنیای بیكرانهای است؛ مخصوصاً زبانهایی مثل زبان فارسی كه یك فرهنگ را پدید آوردهاند.
به گزارش خبرنگار حوزه رادیو تلویزیون گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، گستره فرهنگی كشورِ با سابقه ایران كه از بزرگترین خاستگاههای تمدن و فرهنگ بشری بوده، مسئولان و عوامل رادیو ایران را بر آن داشت تا اقدام به طراحی و پخش برنامه «پارسی گویان» كنند كه هم اكنون پُر آوازه شده است. این برنامه بخشی از منظومهای است كه رادیو ایران برای پاسداشت و ترویج فرهنگ زبان و ادبیات فارسی به انجام میرساند.
این برنامه به گستره «جهان فارسی» میپردازد؛ جهانی كه امروزه بسی بزرگتر از مرزهای جغرافیایی است و از شرق دور تا مرزهای آفریقا را در بر میگیرد و فضای فرهنگی ایرانی را شكل میدهد.
برای آشنایی بیشتر با این برنامه و موضوعات آن كه هر هفته روزهای پنج شنبه ساعت 16:00 به كارشناسی مژگان نظری، گزارشگری نوید دانشفر و هماهنگی اكرم خیرخواه و باز پخش آن روزهای سه شنبه بعد از خبر ساعت 23:00 پخش میشود، با طراحان و برنامه سازان به گفتگو نشستیم.
«پارسی گویان» و معرفی آثار ایرانی در گستره جهان امروز
محمدجعفر محمدزاده، مدیر رادیو ایران كه خود دانش آموخته زبان و ادبیات فارسی است، با اشاره به حجم آثار اندیشه ای، ادبی و هنری كه ایرانیان تولید كرده اند آن را كم نظیر دانسته و بازتاب این سعی با صفا و كوشش بی پایان را وظیفه یكایك ایرانیان میداند.
وی ادامه داد: ایرانیان از دوران باستان از مولفان حكمت و اندیشه بوده اند و آثار حكمی و ادبی و علمی متعددی را به دنیا عرضه كرده اند. با آنكه بخش زیادی از این آثار در طول تاریخ نابود شده است، اما آنچه باقی مانده نیز پر متفكران و هنرمندان جهانی تاثیر خود را نهاده و فیلسوفان و اندیشمندان بسیاری را میشناسیم كه از آثار این دوره تاثیر پذیرفته اند.
محمدزاده عنوان كرد: تصویر جهان پس از مرگ و تالیف آثار ادبی در این زمینه كه قرنها بعد در بین غربیان رواج یافته ابتدا در آثار باستانی و داستانی ایرانی بازتاب پیدا كرده است.كتاب «ارداویرافنامه» نمونه ای است كه اهمیت ادبی و هنری ویژهای دارد و قرنها بعد «دانته» از این اندیشه وام میگیرد و «كمدی الهی» را خلق میكند.
وی افزود: دوران پس از اسلام، دوران شكوفایی حكمی ادبی و هنری و علمی ایرانیان است و خالقان این دوره از شكوفایی علوم اسلامی، معمولا ایرانی بوده اند و آثارشان علوم مختلف را پرورانده، بسط داده و به نقاط دیگر دنیا كشانده است. روی همین اصل طراحی برنامه «پارسیگویان» صورت پذیرفت تا هم از آثار گذشته بگوید و هم آثار ایرانی را در گستره جهان امروز شناسایی و معرفی كند.
رادیو ایران، پایگاه زبان فارسی است/«پارسی گویان» و معرفی آثار ایرانی در گستره جهان امروز
محمدزاده بیان كرد: امروزه در فراخنایی بزرگ از جهان، از پاكستان و هندوستان و بنگلادش گرفته تا تبت و اوراسیاو بوسنی و فلسطین و تركیه و مصر، رد پای فرهنگ ایرانی و جهان فارسی وجود دارد و بر ماست در حد خویش برای بازتاب آن بكوشیم.شاید باور نكنید، اما در زبان مردم بوسنی بیشتر از 1600 ا واژه فارسی وجود دارد، زبان رسمی تركیه كنونی قرنها فارسی بوده و بیشتر از 6 هزار واژه فارسی در این كشور استفاده میشود.سرود كشور پاكستان فارسی است و در زبان اردو و هندی، واژههای بی شماری را میتوان یافت كه از فارسی به آنها راه پیدا كرده است.
مدیر شبكه رادیو ایران اظهار كرد:حتی در تبت منطقهای وجود داردكه به زبان فارسی سخن میگویند و یادگار زمانی است كه در اندازه و وسعت یك قاره، مردم دنیا به زبان فارسی سخن میگفته اند و از دُر دریای دری بهرهمند شده اند.خوشبختانه برنامه «پارسی گویان» طرفداران خودش را پیدا كرده و سعی برنامه سازان بر ان است تا با رعایت ایجاز و هنروری بتوانند از این میراث كهن بهره ببرند.
تقدیرها و جوایز متعدد برای«پارسی گویان»
یدالله گودرزی مدیر گروه فرهنگ و ادب رادیو ایران در باره این برنامه گفت: خوشبختانه گروه آگاه و با سواد و هنرمندی این برنامه را تهیه و عرضه میكنند. محمد اسماعیلپور تهیه كننده برنامه، فرد باذوق و هنرمندی است كه با حوصله و دقت زیادی بخشهای مختلف را فراهم و هنرمندانه آنهارا پیرایش و تدوین میكند. متن آن هم سعی شده است فاخر و دارای ارزش ادبی باشد.
وی افزود:گوینده خوشصدای این برنامه حسن همایی نیز اهل ذوق است و میكوشد درستترین اجرا را داشته باشد.به همین خاطر این برنامه تقدیرها و جوایز متعددی را دریافت كرده است. در این برنامه سعی شده است از همزبانان كشورهای مختلف استفاده شود. گزارشگر، كارشناسها و بسیاری از مهمانان از فارسی زبانان غیر ایرانی هستند
گودرزی عنوان كرد:باید بگویم كه دنیای زبان، دنیای بیكرانهای است مخصوصا زبانهایی مثل فارسی كه یك فرهنگ را پدید آورده اند.بنده در بحث زبانشناسی به دو گونه زبان معتقد هستم، یعنی در عرصه جهان، ما دو گونه زبان داریم، یكی زبانهای معمولی یعنی زبانهایی كه بیشتربرای ارتباط استفاده شده و میشوند و دیگر «ابَر زبان» ابرزبانها شامل دبیرهها و زبانهایی هستند كه غنای ادبی جهانی دارند، یك فرهنگ را پدید آورده اند و خود را فراتر از زبان در فضای جهانی مطرح كرده اند. از اینگونه اَبَرزبانها مثل فارسی میتوانیم به عربی، فرانسه و انگلیسی اشاره كنیم.
وی افزود:زیرا در این زبانها آثاری وجود دارند كه جامعه جهانی را تحت تاثیر قرار داده و خود را به عنوان «زبان مادر» مطرح كرده اند، یعنی زبانهایی كه طیف وسیعی از پدیدههای تمدنی، ادبی و محصولاتشان زیر مجموعه آنها قرار میگیرند.زبان فارسی دارای چنین ویژگیهای است و بر یكایك ما واجب است با توجه و عنایت بیش از پیش به این منظومه غنی تمدنی و فرهنگی داشته باشیم.
مدیر گروه فرهنگ و ادب رادیو ایران اظهار كرد:برنامه پارسی گویان در گروه فرهنگ و ادب رادیو ایران تهیه و تولید میشود و تا كنون به مباحث بی شماری در حوزه فرهنگ و ادبیان فارسی پرداخته است از جمله استادان غیر ایرانی زبان فارسی، واژه شناسی، زبانهای زیر مجموعه زبان فارسی مثل بلوچی، پشتو، كردی، بلخی، سغدی، تاتی. پارسی گویان همچنین به گستره شعر ایرانی پرداخته است. از جمله به شاعران پرشمار منطقه اران و قفقاز، شاعران پارسیگوی هند، شاعران پارسی گوی منطقه عراق.
آشنایی با گستره زبان فارسی
حسن همایی علاوه بر گویندگی در این برنامه شعر هم میگوید. او كه شاگرد حسین منزوی بوده است گفت:وقتی آثار فارسی زبانان را میخوانم عمیقا لذت میبرم چرا كه خودشان انتخاب كرده اند تابا زبانی كه زبان شعر و ادب است سخن بگویندهربار كه حرف كارشناسی را در این برنامه میشنوم با فضایی تازه از گستره زبان فارسی آشنا میشوم.
دقت و انرژی مضاف در برنامه
اكرم خیرخواه در خصوص هماهنگی برنامه پارسی گویان گفت: زبان مادری من فارسی ست، زبانی كه هویت ملی و دینی من هست، بنابراین خدمت در راستای ترویج و معرفی ظرفیتهای ارزشمند این زبان، در پارسی گویان هم برایم لذت بخش و آموزنده است. صحبت، دربارهی دشواریهای هماهنگی و برنامه ریزی در برنامه سازی، حتماً مجال و زمان دیگر و بیشتری میطلبد، آنچه گفتنی است اینكه همواره برایم، ذات ارزشمند بودن خدمتم برای مردم و خدامهم است و در تمام دوران فعالیتم در عرصه برنامه سازی در حوزههای مختلف، به لطف خدا به خاطر ندارم كه ذرهای گرفتار عنوان شغلی در برنامه باشم.
خیرخواه عنوان كرد:در پارسی گویان هم مانند سایر برنامه ها، نگاهم به ایجاد بهترین دستاورد از تمامی داشتههای موجود در آن مقطع زمان در برنامه است كه با مشورت و تأیید مدیران مربوطهی برنامه، با برنامه ریزی صحیح انجام شود تا با انجام با كیفیت مصاحبه ها، رضایت كارشناسان و مخاطبان حاصل شود و البته اثری مؤثر هم به یادگار بماند. ایجاد این هماهنگی و برنامه ریزی در پارسی گویان، از آنجا كه، هماهنگی و برنامه ریزی كارشناسی آن در ارتباط با خبرگان و اساتید و فرهیختگان عرصهی فرهنگ و ادب فارسی در داخل و خارج از كشور است به نوبهی خود دقت و انرژی مضاعف نیاز دارد.