اعلام فیلمهای برگزیده از دریچه پاسداشت زبان فارسی

در آستانه برگزاری آیین پایانی سی و نهمین جشنواره فیلم فجر، رادیوایران طی بیانیه ای نتیجه بررسی كارشناسان خود را درباره فیلمهای دوره سی و نهم اعلام كرد.
در این بیانیه از فرهنگستان زبان و ادب فارسی و سایر نهادهای مربوط به این حوزه درخواست شده تا در نگهبانی از زبان فارسی اهتمام ورزند و به یاری هنرمندان و سینماگران بیایند.
متن بیانیه به این شرح است:

« به نام خدای هنرآفرین »


زبان فارسی، میراثی شكوهمند است كه در درازای تاریخ، آفریننده‌ی فرهنگ، تمدن، دانش و هنر بوده است.
این زبان، روزگاری پهنه‌ای فراخ از خاور تا باختر جهان را دربرگرفته و گویشورانی بی‌شمار از مرزهای چین تا مصر و میانرودان و فرارودان و بالكان بِدان سخن گفته و نگاشته‌اند.

ایرانیان، پیوسته مردم را با این زبان به مروت و مدارا و صلح فراخوانده و واژه‌های خود را با زیباترین خطوط آفریده اند.
نثر فارسی در دوران معاصر به چنان پختگی و ترازی رسیده كه بایسته است یكایك ایرانیان در پاسداشت این زبان بكوشند.

با عنایت به رواج هنر نمایش و سینما در جهانِ امروز و تولید آثار متنوع سینمایی در این سرزمین و همچنین با توجه به بروزِ آسیب‌های زبانی و ورودِ بی رویه ِ واژه‌های بیگانه و بی‌توجهی به ساختار درست زبان، امسال نیز كارشناسان فرهنگی رادیو ایران، آثار سی و نهمین جشنواره فیلم فجر را از دریچه‌ی پاسداشت زبان فارسی بررسی كردند كه برآیند آن در پی می‌آید.
علاوه بر سنجه‌های پیشتر اعلام شده، بهره‌گیری از خلاقیتهای زبانی و اقتباس ادبی از داستانهای ایرانی نیز از ملاكهای بررسی به شمار آمد و نتیجه به این شرح است:
هیئت داوران ضمن اذعان به تنوع گویشی و بهره‌گیری از توانایی‌های زبانی در آثار این دوره، اثری را در بخش پاسداشت زبان فارسی در سینما به معنای مطلق، برگزیده نمی‌داند، اما دو فیلم را شایسته تقدیر معرفی می‌كند.

نخست، فیلم سینمایی « یدو » برای سلامت زبانی و شیرینی‌های گفتار عامیانه‌ی فارسی در دلِ بحران و به‌كارگیریِ شایسته‌ی گویشهای ایرانی در راستای همبستگی ملی، در كنار ادب گفتاری و روایتی گوارا از اقتباس ادبی.

دوم، فیلم سینمایی « گیجگاه » به خاطر استفاده پٌررنگ از شعر و ادبیات و عناصر دیداری آن، در بافت داستانی ِ فیلمنامه، فارغ از محتوای فیلم، و همچنین بهره‌گیری از طنز به عنوان گونه‌ای فاخر از ادبیات فارسی.

پیشنهاد می‌شود فرهنگستان زبان و ادب فارسی، هم اندیشی‌ها و نشستهایی مشترك با فیلمنامه‌نویسان و اهالی سینما و كارشناسان این هنر‌صنعت برگزار كند تا در پربار شدنِ فیلمنامه‌ها از نگاه ادبی و زبانی موثر باشد و این مهم، نهادینه شود.

سینما، جامعِ هنرهاست و زبان فارسی به بهترین شكل می‌تواند در خدمت سینما باشد و اثر را در ذهن ِ مخاطب، جاودانه كند، به شرط بهره گیریِ درست و هنرمندانه از تمام ظرفیت‌های آن.

محمدجعفرمحمدزاده، سید مهدی طباطبایی نژاد، یدالله گودرزی، شهاب شهرزاد، محمود گبرلو، رضا خوشدل راد