نگاه نقادانه در كنار نگاه سرافرازانه به پیشرفتها
مطالبه رهبر انقلاب در دیدار با دانشجویان:
رهبر معظم انقلاب اسلامی عصر روز یكشنبه 19 فروردین، در دیدار 2/5 ساعته با حدود 3 هزار نفر از دانشجویان و نمایندگان تشكلهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و علمی دانشگاهها، فردای بهتر از امروز را مقصود اصلی كشور و نظام خواندند و با فراخوان دانشجویان و تشكلهای دانشجویی به ارائه راهكارهای نو به نو برای تحقق این هدف اساسی و پیشرفت بدون عقبگرد مادی و معنوی كشور گفتند: تربیت عالم، تولید علم و جهت دادن به این دو مقوله سه وظیفه اصلی دانشگاه است.
ایشان طبیعت محیط دانشجویی را شاد، زنده، پرهیجان، مطالبهگر و شوقآفرین خواندند و با اشاره به لزوم دنبالگیری مطالب مطرح شده نمایندگان تشكلها در این دیدار، گفتند: هر پیشنهادی باید ضمن داشتن عمق تحلیلی و فكری، واقعبینانه و پخته باشد و به گرهگشایی از مشكلات كمك كند.
حضرت آیتالله خامنهای در پاسخ به سخن یكی از نمایندگان تشكلها درباره تفاوت دیدگاه ایشان با سال 80 درباره «عدالت»، تأكید كردند: تفاوت این است كه اصرار بنده بر عدالت بیشتر شده است.
ایشان ماه رمضان امسال را از لحاظ بروز و ظهور جنبههای معنوی در جامعه از جمله رواج جلسات تلاوت، ماهی خوب خواندند و با توصیه به دانشجویان برای حفظ نورانیت و طهارت حاصلشده در این ماه افزودند: راه اصلی تحقق این هدف، پرهیز از گناه است.
رهبر انقلاب اسلامی غفلت از گناه بودن برخی كارها را علت ارتكاب آنها دانستند و گفتند: برخی حرفزدنها و نوشتهها در فضای مجازی كه بدون تحقیق و توجه و دقت انجام میشود، مصداق گناه غافلانه است و فرد حتماً باید در درگاه خداوند پاسخگو باشد.
ایشان افزودند: البته به هیچوجه به محافظهكاری، انتقاد نكردن و ایراد نگرفتن توصیه نمیكنیم اما باید در هر حرف و عمل خود دقت كافی كنیم.
حضرت آیتالله خامنهای دانشجو را عنصری جوان، پرتوان، پرانگیزه، اهل «علم و فكر و اندیشه» و آیندهدار توصیف كردند و گفتند: با توجه به این خصوصیات از دانشجویان توقع میرود نسبت به آینده، فعال و حساس باشند.
ایشان ایرادات موجود در جامعه و كشور را بسیار بیشتر از مطالب مطرح شده دانشجویان در این دیدار خواندند و افزودند: اگر جامعه دانشجویی با فكر و برنامهریزی، برای آینده كشور یك منظومه كاری و ارزشی تنظیم كند و راهِ رفتن به سمت آن را مشخص نماید، 5 سال بعد حتما مشكلات موجود كمتر خواهد بود.
رهبر انقلاب برآوردهشدن مطالبی را كه در دیدارهای دانشجویی سالهای گذشته بیان كردهاند، از جمله توقعات رهبری از تشكلها برشمردند و گفتند: همانگونه كه بارها گفته شد، كار اصلی دانشجو، درسخواندن است اما در كنار آن، نگاه به مردم وجامعه و ارائه راهحل مشكلات جزو وظایف حتمی دانشجویان است.
حضرت آیتالله خامنهای «فردایی بهتر از امروز» را مقصود بزرگ و اصلی كشور و نظام خواندند و تأكید كردند: برای تحقق این هدف اساسی باید آرمانهای مشخصی را تعریف كنیم.
رهبر انقلاب شناخت موقعیت كنونی كشور و نظام را گام اول برای حركت به سمت آرمانها و تحقق فردای بهتر برشمردند و گفتند: برخیها از این واقعیتِ تعیینكننده و اصلی غافلند كه نظام انقلابی كنونی حاصل سلسله مبارزات دشوار و پیچیده با دوران سیاه طاغوت است.
ایشان افزودند: البته بسیاری از اهداف انقلاب هنوز تحقق نیافته اما توجه مستمر به «انقلابیبودن نظام» و «درك واقعیات دیروز» باید همواره مورد توجه جامعه دانشجویی باشد تا درباره امروز قضاوتی صحیح داشته باشیم.
رهبر انقلاب در تشریح واقعیات نظام فاسد، خائن و وابسته پهلوی گفتند: در آن دوران در رأس كشوری به عظمت ایران، خانوادهای فرومایه و مبتلا به انواع فساد بر مردم حكومت میكرد؛ ضمن اینكه از لحاظ مدیریت جامعه هم استبداد مطلق حاكم بود و برخلاف امروز، مردم حضور و دخالتی در مسائل كشور نداشتند و به حساب نمیآمدند.
دستنشاندگی سیاسی و اطاعت در مقابل بیگانگان در ضمن ظلم و زورگویی به مردم، ریزهخواری پسماندههای فرهنگی غرب، فاصله شدید طبقاتی، بیمعنا بودن عدالت، تبعیض فوقالعاده شدید، ویژهخواری همه مسئولان و مرتبطان با دربار از دیگر واقعیات قبل از انقلاب بود كه حضرت آیتالله خامنهای مورد اشاره قرار دادند.
ایشان افزودند: از لحاظ علمی هم اگرچه استادان خوب و كارآمدی در دانشگاهها بودند اما فرآوردههای علمی، صنعتی و فناوری قابل اتكایی در دانشگاهها حاصل نمیشد و تصور غلطِ ناتوانی ایرانیجماعت در دستیابی به مرزهای علم جهانی جزو مسلمات ذهنی حاكمان دوران طاغوت بود.
حضرت آیتالله خامنهای از لحاظ هویت جمعی، ایرانِ دوران پهلوی را از اقمار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بیگانگان خواندند و با شرمآور خواندن آن وضعیت گفتند: مبارزه با آن واقعیت بسیار تلخ از اوایل دهه 20 با حضور صاحبان افكار مختلف آغاز شد كه اوج آن نهضت ملی كردن نفت بود كه آن هم با كودتای آمریكایی-انگلیسی 28 مرداد و با عاملیت اراذل و اوباش شكست خورد كه شكست نهضت ملی با كودتای اراذل و اوباش در واقع تحقیر ملت ایران بود.
حضرت آیتالله خامنهای شكل تكامل یافته این مبارزات را مبارزه مردم به پیشرانی علمای دینی و رهبری امام بزرگوار علیه رژیم طاغوت خواندند و گفتند: امام در قالب یك حركت دینی و ملی مردم را بسیج كرد و انقلاب اینگونه بهوجود آمد كه این، شناسنامه تاریخی ملت ایران است.
ایشان متن انقلاب را جمهوریت و اسلامیت دانستند و با اشاره به رأی تقریباً همه مردم حتی غیرمعتقدین به اسلام به جمهوری اسلامی، خاطرنشان كردند: در همان زمان شبهاتی درباره امكان سازگاری مردمسالاری و رأی مردم با چارچوب اسلام مطرح شد كه حقوقدانان برجسته پاسخهای روشنی به این شبهات دادند.
رهبر انقلاب گفتند: آرمانهای جمهوری اسلامی ذیل دو عنوان كلی خلاصه میشود: «اداره كشور به شیوه اسلامی» و «ارائه الگویی به مردم جهان برای اداره خوب یك كشور» كه شما دانشجویان در محافل و نشستهای فكری و مطالعاتی و ارتباطات با صاحبنظران معتقد به انقلاب باید برای نو به نو شدن راههای تحقق این دو عنوان كار و تلاش كنید.
ایشان شاخصهای اداره كشور به شیوه اسلامی را در بیانات نهج البلاغه همچون فرمان امیرالمؤمنین به مالك اشتر متبلور دانستند و افزودند: اداره كشور به شیوه اسلامی یعنی قرار گرفتن در مسیر پیشرفت مادی و معنوی بیوقفه و بدون عقبگرد.
حضرت آیتالله خامنهای، رفاه عمومی، امنیت جسمی و اخلاقی، پیشرفت علمی، گسترش سلامت، جوان نگه داشتن جمعیت، انواع سازندگیها و نوآوریها و عدالت را از سرفصلهای اصلی پیشرفت مادی برشمردند و گفتند: عدالت كه باید درست فهمیده شود به معنی نفی فاصله طبقاتی در استفاده از فرصتهای عمومی و قرار دادن مساوی فرصتها در دسترس مردم است چرا كه ایجاد امتیاز خاص در استفاده از فرصتها، ظلم و خلاف عدالت است.
ایشان انتشار مطلب در فضای مجازی علیه افرادی را كه به هر دلیلی فرصت پاسخ نداشته باشند، نمونهای از نبود فرصت برابر و به همین دلیل ضد عدالت خواندند و افزودند: عدالت فقط در مسائل مالی نیست بلكه در مسائل آبرویی، شغلی و حیثیتی هم باید رعایت شود.
رهبر انقلاب، همچنین اخلاق، دینداری، تعاون، سبك زندگی اسلامی و ایثار و مجاهدت را از جمله سرفصلهای پیشرفت معنوی برشمردند و گفتند: تحقق همه این مؤلفهها و سرفصلهای مادی و معنوی نیازمند برنامهریزی و فكر و نظریه نو و به روز است كه جامعه دانشجویی باید در كنار دغدغهمندی و مطالبهگریهای خود، در این زمینه كار و تلاش مداوم كند.
ایشان آرمان دوم جمهوری اسلامی یعنی ارائه الگوی كشورداری به دنیا را در واقع دلسوزی و خیرخواهی برای مردم دنیا دانستند وگفتند: این آرمان در برخی ابعاد تا حدودی محقق شده و بسیاری از حوادثی كه شما جوانان را به هیجان میآورد و در سطح منطقه و دنیا به آنها افتخار میكنید، مربوط به كشور و جامعه و انقلاب شما است.
حضرت آیتالله خامنهای در بخش دیگری از سخنانشان، دانش را ركن اصلی دانشگاه خواندند و با تأكید بر سه وظیفه اصلی دانشگاه یعنی «تربیت عالم»، «تولید علم» و «جهت دادن به تربیت عالم و تولید علم» گفتند: دانشگاههای دنیا در وظیفه سوم یعنی جهت دادن به تربیت عالم و تولید علم دچار مشكل هستند و به همین علت محصولات آنها ابزار دست قدرتهای استكباری و صهیونیستی میشود.
ایشان با تأكید بر ضرورت توجه همه اركان دانشگاه از جمله مدیران، استادان، دانشجویان و متون درسی به این سه وظیفه مهم، بخش مهمی از اعتبار جهانی ایران را مرهون پیشرفتهای علمی و فناوری كشور دانستند و افزودند: باید با حفظ این اعتبار، كشور را از لحاظ علمی غنی كنیم كه البته قدرتهای استكباری این قدرت و اعتبار را برای ایران نمیپسندند.
رهبر انقلاب در بخش پایانی سخنانشان، در بیان چند توصیه به تشكلهای دانشجویی، انتظارات از تشكلها را بسیار زیاد خواندند و گفتند: تشكلهای دانشجویی باید بویژه در محیط دانشجویی و داخل دانشگاه اثرگذار باشند در حالیكه این اثرگذاری اكنون دیده نمیشود یا اندك است.
ایشان با اشاره به وجود تلاشهایی در دانشگاهها برای اینكه دانشجویی ایرانی، تشخّص خود را در دنبالهروی از غرب بداند، خاطرنشان كردند: تشكلهای دانشجویی باید در مقابل این تلاشها فعالانه بایستند.
رهبر انقلاب، اعضاء تشكلهای دانشجویی را به تقویت پشتوانههای فكری و نظری توصیه كردند و گفتند: بدون پشتوانه قوی فكری نمیتوان تفكر انقلابی را گسترش داد ضمن اینكه ممكن است در اثر این ضعف، خود تشكلها تحلیل بروند كه در مواردی نیز این اتفاق افتاده و زیر عنوان اسلام، بر خلاف فكر اسلامی، كار و اطلاعیه داده شده است.
ایشان با انتقاد از كمرنگ بودن پیشرفتهای كشور در ذهن و مواضع دانشجویان، خطاب به آنها تأكید كردند: ضمن داشتن نگاه نقادانه، نگاه سرافرازانه هم در قبال پیشرفتهای پُر شمار بخشهای مختلف كشور داشته باشید و به این پیشرفتها افتخار كنید.
حضرت آیتالله خامنهای، تشكلهای دانشجویی را از فرصتهای بزرگ كشور خواندند و گفتند: اختلاف نظر و اختلاف ممشا بین تشكلها اشكالی ندارد اما همچنانكه در ابتدای سال تأكید و تكرار كردم، اختلاف نظری و فكری نباید در هیچ سطحی از جامعه و دستگاهها به دعوا و گریبانگیری منجر شود.