بهترین فیلم جشنواره از دریچه پاسداشت زبان فارسی
كارشناسان ادبی و سینمایی رادیو ایران، فیلمهای جشنواره فجر امسال را از چشم انداز پاسداشت زبان فارسی بررسی و فیلم برگزیده را معرفی كردند.
رادیو ایران چند سالی است پیشنهاد اختصاص جایزه ای را ویژه زبان فارسی در حوزه سینما مطرح كرده است. امسال ، كارشناسان این شبكه ، طی بیانیه ای، فیلم « خورشید» مجید مجیدی را برگزیدند.
بیانیه كارشناسان و منتقدان این شبكه از این قرار است:
به نام خدای هنر آفرین
رادیو ایران در راستای پاسداشت زبان فارسی و ایجاد گفتمان نگهبانی از زبان به عنوان مولفه هویت ملی و شناسنامهی فرهنگ، هنر، اندیشه و تاریخ ایران، برای نخستین بار، پیشنهاد اختصاص یك جایزه را برای پاسداشت زبان ملی در سینما، همزمان با برگزاری جشنواره فیلم فجر، مطرح نموده است. با توجه به مهیا نبودن ساز و كارهای این اقدام در ساختار جشنواره، امسال رادیو ایران از چند تن از كارشناسان سینما، فرهنگ و زبان و ادبیات فارسی درخواست كرد تا فیلمهای حاضر در جشنواره سی و هشتم فیلم فجر را با معیارهای زبانی و براساس شاخصها و سنجههای مربوط، بررسی كنند. در نهایت، گام نخست ارزیابی آثار سینمایی، بر اساس سنجههای ذیل صورت گرفت:
1. پرهیز از نادرست گویی، غلطهای ویرایشی و گرتهبرداریهای غلط
2. حفظ و رعایت هنجارهای رایج و پذیرفته شده در هر دو صورت نوشتاری و گفتاری زبان فارسی.
3. پرهیز از كاربرد نابایسته و بیرویه واژههای بیگانه
4. توجه به تمایز و تنوع لهجههای ایرانی و تنوع اقوام
5. بهره گیری از زبان و لحن متناسب با طبقات مختلف اجتماعی با توجه به خاستگاه فرهنگی و اجتماعی شخصیتهای فیلمنامه
6. رعایت ادب به عنوان یكی از ویژگیهای ممتاز زبان فارسی.
گروه كارشناسان بعد از بررسی آثار سینمایی، با تاكید بر بایستگی بررسی و عیارسنجی پیوستهی زبانی در آثار هنری، اعلام میكند كه در مجموعهی آثار ارائه شده، اثری كه به طور مطلق، با اهمیت بخشیدن به حساسیتهای زبانی، شایستهی عنوان بهترین فیلم باشد، در جشنواره نیافته است. با این حال، در یك ارزیابی نسبی، پس از بررسیهای دقیق صورت گرفته، ضمن تقدیر از تلاش فیلمنامهنویس فیلم "خون شد" برای ایجاد تمایز و هویت امضادار زبانی و بهرهگیری هنرمندانه از گویش عامیانه،
فیلم «خورشید» ساخته مجید مجیدی را به دلیل روانی فیلمنامه در عین بهره گیری از لهجهها، تلاش برای رعایت سلامت زبان، ادب گفتار و پیوند دادن گویشهای فارسی به عنوان اثر برگزیده در این حوزه معرفی میكند.
گفتنی است این شبكه، پیشنهاد جایزه زبان فارسی در حوزه برنامه های رادیویی را پیشتر طرح كرده كه در جشنواره رادیو تصویب شده است. همچنین پویش «آیین سخن» نیز در راستای نگهبانی از زبان فارسی چند سالی است توسط این شبكه اجرا می شود.
كارشناسان ادبی و سینمایی رادیو ایران محمد جعفر محمدزاده، منصور ضابطیان، مرتضی كاردر، یدالله گودرزی، شهاب شهرزاد و آرش شفاعی هستند.