قائم مقام شبكۀ رادیویی ایران در آستانۀ برگزاری نخستین جشنوارۀ ملی «آیین سخن» قائم مقام شبكۀ رادیویی ایران در آستانۀ برگزاری نخستین جشنوارۀ ملی «آیین سخن»

كاظم دادشی، قائم مقام شبكۀ رادیویی ایران و كارشناس ارشد مدیریت رسانه در گفت‌وگو با روابط عمومی جشنوارۀ «آیین سخن» گفت: اگر امروز شاهد آن هستیم كه «نخستین جشنوارۀ ملی آیین سخن» در آستانۀ برگزاری است، از نقش سه عامل مهم در كنار سایر عوامل نباید غافل شد: «اهمیت راهبردی پاسداشت زبان فارسی»؛ «نقش رسانه‌های مكتوب، شنیداری و دیداری در نگهبانی از زبان فارسی» و «جایگاه شبكۀ رادیویی ایران در منظومۀ رسانه‌ای كشور و وظیفۀ ذاتی این شبكه در پاسداشت زبان، خط و ادبیات فارسی».
وی تصریح كرد: «فارسی» میراث گرانبهایی است كه با پشتوانه‌ای از شاعران، نویسندگان و پژوهشگران بزرگ، فراز و نشیب‌های فراوانی را در طول تاریخ از سر گذرانده و اكنون بر زبان ما ایرانیان و بلكه كشورهایی دیگر جاری است و با دستان ما به خط و نوشته در می‌آید. به تعبیری ما فارسی حرف می‌زنیم، فارسی می‌خوانیم، فارسی می‌شنویم، و فارسی می‌نویسیم؛ و به همان نسبت، به این زبان عشق می‌ورزیم. این پدیدۀ فراگیر و متكثّر، هیچگاه در تعارض نبوده‌است با گویش‌ها و لهجه‌های متنوع و گوش‌نوازی كه در سراسر این مرز و بوم پهناور وجود داشته و دارند و رنگین‌كمانی از همدلی را نقش زده‌اند.
وی در ادامه گفت: زبان فارسی زنده است و زنده مانده است تا ایران زنده و یكپارچه بماند. پر واضح است كه بی‌توجهی به زبان فارسی و ابعاد وجودی آن، به مثابه نادیده گرفتن تاریخ و جغرافیای این كهن‌بوم پهناور است. آنجا كه پای هویت‌یابیِ جمعی ایرانی-اسلامی به میان می‌آید، در میان مؤلفه‌هایی همچون سرزمین مشترك، فرهنگ مشترك، تاریخ مشترك و دین مشترك، بی تردید زبان فارسی می‌درخشد.
داداشی خاطرنشان كرد: مقام معظم رهبری در دیدار با شركت‌كنندگان در هفتمین همایش ملی نخبگان جوان فرمودند: «كاری كنید كه در دنیا دیگران محتاج دانش شما باشند؛ مجبور باشند زبان شما را یاد بگیرند تا به دانش شما دست پیدا كنند؛ این كار ممكن است.» سهل‌انگارانه و نابخردانه است اگر زبان فارسی را محدود به شعر و شاعری و محصور در چارچوب ادب و عرفان و مانند آن بدانیم. قرار گرفتن زبان فارسی در جایگاه یك زبان مرجع –آنچنان كه مورد تأكید رهبر معظم انقلاب هم هست- زمانی امكان‌پذیر است كه پرچمداران این حركت خطیر كه همانا اصحاب فرهنگ و رسانه از آن جمله‌اند، همۀ ظرفیت‌های زبان فارسی را كشف كنند و به رخ بكشند.

این كارشناس ارشد رسانه گفت: و حالا در روزگاری كه صرف نظر از سهل‌انگاری‌های كم و بیشِ خودمان، بدخواهان ایران و ایرانی، آگاهانه و هوشمندانه، به شكل‌های مختلف و خاصّه با ابزار رسانه، زبان فارسی را و اقوام ایرانی را هدف گرفته‌اند و از این رهگذر، كمر به اختلاف‌افكنی بسته‌اند، بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا می‌كند كه ما در رسانه‌ها كجا ایستاده‌ایم و چه می‌كنیم. درك وضعیت موجود، طبیعتاً اولین و اساسی‌ترین اتفاقی است كه باید بیفتد. و وقتی این مقدمه به كفایت و كمال فراهم شد، همۀ امكانات باید برای تحقق یك هدف والای دینی و ملی كه همانا پاسداشت زبان فارسی است، تجهیز شود.

وی تأكید كرد: آنجا كه رهبر فرزانۀ انقلاب فرمودند: «من راجع به زبان فارسی حقیقتاً نگرانم، زیرا در جریان عمومی، زبان فارسی در حال فرسایش است» و یا فرمودند: «زبان فارسی قرن‌های متمادی است كه عمدتاً به ‌وسیله‌ شاعران بزرگ حفظ شده و این گونه سالم و فصیح به دست ما رسیده است، بنابراین ما باید حرمت زبان را حفظ كنیم»، صورت مسأله روشن است، آنچنان كه تكلیف هم روشن.

قائم مقام رادیو ایران افزود: و در این كارزار بزرگ، رادیو ایران به عنوان فراگیرترین رسانۀ شنیداری كشور، سال‌هاست با در نظر گرفتن همۀ ابعاد زیستی و زایندگی زبان فارسی، تلاش دامنه‌داری را شروع كرده است. تلاشی كه از یك سو موضوع پاسداشت زبان و ادبیات فارسی را در سطح معاونت صدای جمهوری اسلامی به مقوله‌ای مهم و راهبردی تبدیل كرده است، تا آنجا كه افزون بر توجه جدی‌تری كه در جریان برنامه‌ریزی و برنامه‌سازی رادیویی به این مهم معطوف داشته شده است، شكل‌گیری «شورای پاسداشت زبان فارسی معاونت صدا» را می‌توان از دستاوردهای ارزشمند و جریان‌ساز این تلاش بی‌وقفه دانست؛ و از سوی دیگر مبتنی بر اندیشه‌ای فراسازمانی، با نهادهایی مانند فرهنگستان زبان و ادب فارسی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، همكاری‌هایی شكل گرفت تا ظرفیت‌های موجود در هر یك از این نهادها نیز به عرصۀ حراست از زبان، خط و ادبیات فارسی وارد شود. از جملۀ این تعاملات كه پیش از این و به ابتكار شبكۀ رادیویی ایران صورت پذیرفته، می‌توان به دو نمونه اشاره كرد: همكاری سه جانبه‌ای كه با هدف رسیدن به جایگزین‌های مناسب برای واژگان غیرفارسی، بین رادیو ایران، مخاطبان برنامه‌های این شبكۀ رادیویی و فرهنگستان زبان و ادب فارسی شكل گرفت؛ و جایزۀ ویژه‌ای كه در جشنوارۀ فیلم فجر به فیلمی اختصاص یافت كه پاسداشت زبان فارسی را بیش از همه مورد توجه قرار داد.

داداشی از «آیین سخن» به عنوان یك پدیده یاد كرد و گفت: پدیده‌ای كه در آغاز راه و در رادیو ایران، در قالب یك پویش مردمی اعلام موجودیت كرد، در گذر پرمخاطرۀ زمان و به حرمت بلندبالای زبان، آنچنان رشد و نمو پیدا كرده‌است كه اكنون در سطحی دیگر و در قامت یك جشنوارۀ ملی، دوستداران زبان و ادبیات فارسی را و تلاش‌گران این عرصه را و همۀ آن كسان از جامعۀ ایرانی و اسلامی را كه دغدغۀ نگهبانی از این میراث گرانبهای دینی و ملی دارند، گرد هم ‌آورده تا در پرتو این هم‌افزایی فرخنده و مبارك، بیش از هر دستاوردی، خون تازه‌ای در رگ‌های این پیكر سالخورده و دیرپا و مانا به جریان در آید.

قائم مقام شبكۀ رادیویی ایران در پایان با اشاره به عزم جدی این شبكۀ رادیویی در برگزاری هرچه باشكوه‌تر نخستین جشنوارۀ ملی آیین سخن، گفت: جان كلام آن كه فارسی را پاس می‌داریم، زیرا گفته‌اندقدر زر زرگر شناسد، قدر گوهر، گوهری

تنظیم كننده: سمانه حیدرزاده