روابط عمومی معاونت صدا، گزارشی از پشت صحنه مسابقه شبكه رادیویی ایران تهیه كرده است
به همت رادیو ایران ، فصل سیزدهم مسابقه «یك ، دوصدا» با یادمان تعزیه خوان فقید زنده یاد علاءالدین قاسمی تهیه و تولید می شود، گزارشی از پشت صحنه این مسابقه تهیه شده كه تقدیم مخاطبان و علاقه مندان این مسابقه رادیویی می شود.
آن طرف تر جوانی بیست ساله در حال تعزیه خوانی است، صدای ساز و نی و دهل می آید .روی سن، میز بزرگی گذاشته اند كه پشت میكروفن ها سید حسین متولیان شاعر آئینی ، ترانه سرا و «داور» و ساجد قدوسیان «تهیه كننده و داور» قرار گرفته اند .آن طرف تر، حامد نجم الهدی گوینده برنامه های مختلف رادیو ایران این برنامه را هدایت می كند.
منا قنادها، هماهنگی و دستیار تهیه توضیح می دهد: با توجه به اینكه تعداد زیادی در این دوره شركت كرده اند به هر كدام از شركت كننده ها ساعت و شماره ای داده ایم كه سر ساعت خودشان در استودیو حضور پیدا كرده و وقتی شماره شان خوانده می شود، پشت میكروفن قرار گرفته و برنامه شان را اجرا كنند.
قدوسیان با اعلام یك شماره، سید مهدی حسینی در جایگاه حاضر می شود و كار خود را اجرا می كند. حامد نجم الهدی باب گفت وگو را با او باز می كند و می پرسد؟ چند ساله می خوانید ؟ او كه كارمند یكی از ادارت دولتی است جواب می دهد: تعزیه خوانی و مداحی سینه به سینه از پدر به پسر به ما رسیده و صرفا در ایام محرم می خوانم .
برقراری ارتباط با مخاطب
متولیان یكی از داورهای برنامه می گوید: وقتی می خواهید به عنوان ذاكر، مداح و تعزیه خوان شناخته شوید، بایستی با اعضایی كه در كنارتان هستند، ارتباط برقرار كنید. به طور مثال؛ با میكروفون رعایت فاصله را داشته باشید ، همچنین متنی را كه اجرا می كنید اگر از حفظ بودید، مطمئنم خیلی اتفاقات بهتری رقم می خورد، وقتی به كاغذ نگاه می كنید، یك سری از مخاطب های خودت را از دست می دهید.
حساسیت اجرا برای اهل بیت (ع)
نجم الهدی می گوید: در بخش نغمات آئینی شما شركت كردید، آهنگی كه انتخاب كردید، می توانید تنوع زیادی به آن بدهید و با آن بازی زیادی كنید . اجرای كار برای اهل بیت(ع) به مراتب حساس تر است .
تصویر سازی از تعزیه در بخش دیگری از برنامه برادران خلعتبری در جایگاه قرار گرفتند.آن ها قبل از اجرا فلشی را به دست مجید آئینه سپردند تا صدای نی و طبل به گوش برسد .پس از اجرای برادران به صورت « اولیا خوانی» و« اشقیاء خوانی» ، نجم الهدی می گوید: فكر كنم خیلی از شنونده های رادیو، فضاسازی و تصویرسازی از تعزیه برایشان رخ داده باشد.
متولیان داور می گوید: من به همه كسانی كه تمرین تعزیه خوانی می كنند، این نكته را بگویم كه یك تعزیه خوان ، «مجلس» دیده، نسخه را از حفظ و كاملا در جریان مسیر است. همه چیز از صحنه و مخاطب در اختیارش است و سعی می كند همه چیز را به درستی اجرا كند. شما كاملا تعزیه دیده اید، آگاه به میكروفون هستید.
«یك ، دو صدا» استعدادیابی در حوزه های مختلف
وقتی از سید حسین متولیان داور می پرسم كه برنامه را چطور دیده اید؟ می گوید: برنامه «یك ، دو ، صدا» نوعی استعداد یابی در حوزه های مختلف است؛ حوزه ی شعر آئینی، ادبیات آئینی و نغمه سرایی آئینی ، مردم تعلق خاطر دارند به حضرات اولیاء الله و حضرت سیدالشهداء، خیلی این ساحت برایشان، ساحت مهمی است. همین طور كه می بینید تعداد شركت كننده ها نشان می دهد كه چقدر این قضیه اهمیت دارد و آن هم وظیفه ما را سنگین تر می كند.
بررسی دقیق ریزه كاری ها در اجرا
او در خصوص نحوه داوری گفت: در حوزه های مختلف هر كدام از علوم مختلف اجرایی مثل تعزیه و فرهنگ اجرای خودش را دارد، مثل شعر و جزئیات اجرای خودش را می طلبد؛ مثل شعر سرودن و جزئیات سرایش همه اینها مورد دقت قرار می گیرد. مثلا در شعر طبیعتا قالب بندی و پیكر بندی صحیح بودن شعر مد نظر بود. در تعزیه اینكه اولیاء خوانی یا اشقیاء خوانی انتخاب می شود، باید متن مناسبی انتخاب كنند، نسخه و زمینه مناسبی انتخاب شود و زمینه را بتوانند به بهترین شكل اجرا كنند. همه این نكات زیر و بم ها، ریزه كاری ها، اگر رعایت شوند چند امتیاز بالاتری می گیرند.
انتقال درست »حس» به مخاطب
متولیان در پاسخ به این پرسش كه به نظرتان بهترین مدل اجرای شعر چه مدلی است؟ می افزاید: اجرایی كه احساس و عاطفه شعر را به مخاطب منتقل كند، نزدیك به بهترین مدل خواهد بود. مثلا در شعر خوانی؛ مخاطب همه زوایای شعر را متوجه شود و...
دومین سال برگزاری مسابقه ای در حوزه هنرهای عاشورایی
ساجد قدوسیان تهیه كننده و داور این برنامه می گوید: این دومین سالی است كه ما در حوزه هنرهای عاشورایی در چهار بخش؛ تعزیه خوانی ، شعر خوانی ، نغمات آئینی و شعر عاشورایی «یك دو صدا » را برگزار می كنیم. فصل سیزدهم مسابقه «یك ، دو صدا» است كه این فصل را یادمان تعزیه خوان فقید زنده یاد علاءالدین قاسمی قرار دادیم كه اواخر بهمن سال گذشته از بین ما رفت كه امیدوارم ثوابی هم به روح ایشان برسد.
اقبال شركت كننده ها نسبت به «شعرخوانی»
وی می افزاید: از بین ثبت نام هایی كه داشتیم 61 نفر برای حضور در مسابقه تایید شدند.بیشترین اقبال را بخش« شعر خوانی» داشت و بعد از آن بخش «تعزیه خوانی» و بعد هم «نغمات آئینی و شعر عاشورایی». شعر عاشورایی هدف سرایش شعر بود، یعنی شركت كننده خودش باید شعر گفته باشد.
وقتی از قدوسیان می پرسم تهیه كنندگی برنامه بهتر یا داوری آن می گوید: هر جفتش به نظر من سخت است و مراتب خودش را دارد. امیدوارم كه چه بحث برنامه سازی و چه داوری ، خدا و مردم از ما راضی باشند.
«توانمندی» و «تسلط در اجرا»
او در ادامه با اشاره به ملاك های داوری، می افزاید: در رشته های مختلف، ملاك ها متفاوت است اما به طور كلی بحث «توانمندی »و «تسلط در اجرا » نقطه مشترك چهار رشته ای است كه در این فصل قرار دادیم.