قاطعیت خانوادگی بدون خشونت: فرمول طلایی 20-50-30 دكتر بابا مرادی

به گزارش روابط عمومی رادیو ایران، برنامه خانه و خانواده با حضوردكتر حمیدرضا بابا مرادی، روانشناس و مشاور خانواده، به بررسی هنر قاطعیت و صراحت در روابط خانوادگی پرداخت. این برنامه كه با هدف تقویت بنیان خانواده و ارتقای كیفیت ارتباطات طراحی شده، مخاطبان را با رموز موفقیت در انتقال پیام‌های كلامی آشنا ساخت.
دكتر بابا مرادی ساختار انتقال یك پیام كلامی را به سه جزء كلیدی تقسیم كرد و توضیح داد: وقتی شما می‌خواهید یك پیام را منتقل كنید، این پیام سه جزء دارد. اولی كلمات است؛ ما از كلمات استفاده می‌كنیم و همه تصور می‌كنند كلمات بسیار مهم هستند. بعدی لحن است و بعدی زبان بدن افراد. یعنی سه فاكتور مهم وجود دارد تا پیام منتقل شود.
وی با استناد به تحقیقات روانشناختی، نسبت تأثیر هر جزء را این‌گونه بیان داشت: كلمات 20 درصد، لحن 50 درصد و زبان بدن 30 درصد یك پیام را منتقل می‌كند. این فرمول طلایی نشان‌دهنده آن است كه محتوای كلامی تنها بخش كوچكی از ارتباط را تشكیل می‌دهد و عناصر غیركلامی نقش محوری ایفا می‌كنند. دكتر بابا مرادی تأكید كرد كه قاطعیت در ارتباطات به معنای خشونت نیست، بلكه صراحت است: قاطعیت به معنی خشونت نیست؛ قاطعیت به معنی صراحت است. آقا، ما صریح صحبت كنیم.
ایشان یكی از چالش‌های فرهنگی رایج در زبان فارسی را مورد اشاره قرار داد: یكی از مشكلاتی كه ما داریم، به‌خصوص در زبان فارسی، زیاد است؛ این است كه ما با كنایه، ضرب‌المثل، تشبیه و شعر بیشتر می‌خواهیم منظورمان را برسانیم تا با صراحت و قاطعیت. این عادت، اغلب به سوءتفاهم‌ها منجر می‌شود و دكتر بابا مرادی آن را یكی از دلایل اصلی مراجعه زوج‌ها به اتاق مشاوره دانست.
به عنوان نمونه‌ای از تجربیات مشاوره‌ای، وی به مشكلی متداول اشاره كرد: صراحت از خیلی قبل‌تر شروع می‌شود. یك مشكلی كه من در اتاق مشاوره خیلی می‌بینم و می‌شنوم، این است كه مثلاً خانم می‌گوید: این باید خودش متوجه می‌شد؛ من كه بگویم، دیگر این ارزشی ندارد. مثلاً من بگویم به من توجه كن، دیگر فایده ندارد. باید یكم با آقایان صریح صحبت كرد.
دكتر بابا مرادی، هنر بیان صریح خواسته‌ها را كلیدی برای روابط موفق برشمرد: اینكه من با چه كلماتی ورود پیدا كنم، در چه زمانی ورود پیدا كنم، چطور خواسته‌ام را مطرح كنم، این خودش می‌شود هنری كه شاید امروز ما بخواهیم راجع به آن صحبت كنیم: هنر صراحت و قاطعیت. وی بر ضرورت بیان به‌موقع احساسات و اجتناب از سكوت‌های طولانی تأكید ورزید: یكی سكوت‌های ممتدی كه من داشتم و افزود كه هرگونه ناراحتی باید فوری ابراز شود.
ایشان هشدار داد كه انباشت مسائل حل‌نشده به بایگانی ذهنی منفی منجر می‌شود: پس اگر من چیزی را ناراحت می‌شوم، باید بیان كنم و بعد از بیانش باید تسویه‌اش كنم. این نیست كه مثلاً من با طرف صحبت كنم، بعد این را در بایگانی مثلاً راكدم نه، بایگانی خیلی جاری بزنمش كه هر دفعه كه مشكلی پیش آمد، این را بكشم بیاورم و بگویم: ببین تو این بودی، این بودی، این بودی، این‌جوری بودی.
در پایان، دكتر بابا مرادی بر اهمیت خاتمه دادن به مسائل پس از بیان تأكید كرد: اگر مسئله‌ای را بیان می‌كنم، باید تصدیق شود، دیگر تمامش كن، دیگر تمام بشود. پس یكی از محاسن گفتگو كردن و ابراز كردن این است كه آن موضوع حل می‌شود، دیگر نمی‌رود گوشه ذهنت. این توصیه‌های عملی، راهكاری مؤثر برای خانواده‌های ایرانی ارائه می‌دهد تا با تمرین قاطعیت بدون خشونت، از تنش‌های انباشته جلوگیری كنند و روابطی پایدار بسازند.
برنامه خانه و خانواده رادیو ایران، به عنوان یكی از برنامه‌های پرمخاطب رسانه ملی، همواره با حضور كارشناسان برجسته به مسائل روزمره خانواده‌ها می‌پردازد و این بار نیز با تمركز بر روانشناسی قاطعیت، گامی مؤثر در جهت تقویت بنیان خانواده برداشته است. علاقه‌مندان می‌توانند آرشیو برنامه‌ها را از سایت رادیو ایران دنبال كنند.