حریمهای اجتماعی، مرزهای نامرئی احترام: مرضیه میناییپور از ضرورت تعادل عقل و احساس در جامعه میگوید.
مرضیه میناییپور، كارشناس امور آموزشی و فرهنگی با دكترای فلسفه اسلامی، در برنامه خانه و خانواده رادیو ایران، حریمها را امنیت نامرئی اجتماعی توصیف كرد كه نه دیوار فاصله، بلكه مرز احترام است. وی بر حفظ حرمتها در كلام، رفتار و كنشهای اجتماعی تأكید ورزید و ضرورت رعایت عرف، شرع و قوانین شهروندی را برای تعادل فردیت و زندگی جمعی برجسته ساخت.
به گزارش روابط عمومی رادیو ایران مرضیه میناییپور، كارشناس برنامه با دكترای فلسفه اسلامی و متخصص امور آموزشی و فرهنگی، در برنامه خانه و خانواده رادیو ایران به بررسی حریمها و چارچوبهای جامعه پرداخت. وی حریمها را امنیت نامرئی اجتماعی دانست كه دیوار فاصله نیست، بلكه مرز احترام است. میناییپور توضیح داد: هر دل خانهای است كه خصوصی است و هر نگاه، هر كلام، هر رفتار در جامعه بازتاب عملی برای ما خواهد بود.
میناییپور افزود: لذا وقتی كه ما این را بدانیم كه در جامعه با یك سری افراد زندگی میكنیم و ما تنها نیستیم، این نشان از فردیت و هویت فردی فرد میدهد. وی تأكید كرد اگر فرد تنها در جامعه بود، حق داشت آنچه را كه میپسندد انجام دهد، اما در زندگی اجتماعی حداقل یك نفر دیگر با او زندگی میكند و میلیونها یا هزاران آدم در این جامعه حضور دارند.یك سری مواقع ما باید بگوییم عقلم چه میخواهد، چون احساسات و تفكر باید در كنار هم زندگی اجتماعی را بسازند. وی در حفظ حریمها و حرمتها، نگاه ویژهای را برجسته كرد و گفت: دلم میخواهد چگونه زندگی بكنم، اما به دلیل اینكه یك نفر دیگر در جامعه با من دارد زندگی میكند، دیگر پای احساس در میان نیست، دوستداشتنیها نیست، باید رعایت كردن از تفكر و منطق و عقل بیاید. میناییپور تأكید كرد اینجا دیگر بحث احساسات نیست، بحث رعایتهاست، حفظ حرمتهاست.
میناییپور توضیح داد كه بحث حرمت فقط در حضور اجتماعی نیست، بلكه در رفتار اجتماعی و صحبت كردن نیز جاری است: وقتی حفظ حرمت باشد یعنی میدانم هر چیزی گفتنی نیست، بعضی از مواقع افراد با كلامشان باعث آزادشدن و حرمتشكنی و حفظ عدم تعادل حرمتها در جامعه میشوند. وی سه اصل كلیدی را برشمرد: هر چیزی گفتنی نیست، همه جا جای ورود نیست، هر جایی كه درش باز بود من اجازه ورود بهش ندارم، همه كس محرم راز هر كسی نیست.
میناییپور افزود: این دو بحث حرمتها: هر چیزی پوشیدنی نیست، هر چیزی خوردنی نیست. اگر من این لیوان چای كه الان اینجا در كنار من هست اگر به من گفته بشود این مال توئه، اجازه خوردن و نوشیدنش را دارم، حفظ حرمتها یعنی این، اما اینم نیست كه من به راحتی این را رها بكنم و بروم بگویم كسی دست بهش نزند، یعنی متعادل عمل عكسالعمل. وی نتیجه گرفت: حفظ حرمتها در جامعه دارد به من یاد میدهد كه هر چیزی در جامعه تاوان خودش را دارد، نتیجه خودش را دارد، لذا من به هر طریقی كه رفتار بكنم، افراد جامعه حق دارند كه همان گونه با من رفتار بكنند.
در ادامه، میناییپور به مباحث رفتارها، كنشها اعم از مسئله پوشش، مسئله گفتار، مسئله رفتار و حتی دخالتها و قضاوتها پرداخت: اجازه این كار را باید در جامعه داشته باشیم، قوانین اجتماعی بعضیها در قالب عرف، بعضی در قالب شرع و بعضی در قالب قانون یك كشوری دارد اعمال میشود. وی تأكید كرد: لذا من باید یاد بگیرم كه در مسائل اجتماعی بر طبق كدام دارم رفتار میكنم، یا عرف یا شرع، یا فرقی هم بین اسلام و مسیحی و بوده و خلاصه هیچ دینی نمیكند شرع به معنای عام، داریم بررسی میكنم، خدمتتون یا قانون اجتماعی است، قانون شهروندی آن جامعه و یا آن حضوری كه در آن جامعه هست، قوانینی كه چیده شده است.
كارشناس برنامه در نتیجهگیری گفت: پس حضور اجتماعی دیگر من ندارد، حضور فردی است كه من دارد، آن موقع است كه من میگویم در یك جامعهای اگر من میخواهم حضور پیدا بكنم و كار انجام بدهم، باید نگاه بكنم به سه دسته از مباحث، حالا فرهنگ كه جدای عامه از اینهاست، اما فرهنگی كه به حضور اجتماعی كمك میكند، یكی عرف، شرع و قوانین تصویبشده اجتماعی آن جامعه است.
حریمها به عنوان مرزهای احترام، از كلام تا رفتار، ضامن امنیت نامرئی جامعه هستند. تأكید میناییپور بر اولویت عقل بر احساس، پاسخی به چالشهای مدرن زندگی جمعی است و شنوندگان را به رعایت عرف، شرع و قانون دعوت مینماید.تمركز بر حفظ حرمتها، تصویری متعادل از جامعهای منسجم ترسیم میكند. هر كنش اجتماعی تاوان دارد و عكسالعمل متناسب را برمیانگیزد. میناییپور با مثالهای ملموس مانند لیوان چای، مفاهیم فلسفی را به واقعیت روزمره پیوند زد و بر ضرورت آگاهی از قوانین حاكم بر جامعه تأكید ورزید. این رویكرد، نه تنها فرد را مسئول میسازد، بلكه انسجام اجتماعی را تقویت میكند.
اظهارات میناییپور، دعوتی به تأمل در رفتارهای روزمره است كه از حرمتشكنی جلوگیری كرده و تعادل را برقرار میسازد. در جامعهای كه میلیونها نفر با هم زندگی میكنند، رعایت حریمها كلید همزیستی مسالمتآمیز است و این پیام، برای همه اقشار جامعه راهگشاست.
تحلیل كارشناس در برنامه خانه و خانواده رادیو ایران، راهنمایی عملی برای زندگی اجتماعی ارائه میدهد كه تعادل میان فردیت و جمع را حفظ میكند. رادیو ایران از طریق برنامه خانه و خانواده، مباحث فرهنگی و آموزشی را با دقت كارشناسی پوشش میدهد.